Gastvrij Fryslân voor Elke Inkomensgroep: Friese gezinnen op vakantie

Voor een publiek van bijna 70 geïnteresseerden, opende Roelof Lousma de bijeenkomst
‘Gastvrij voor Elke Inkomensgroep’ op 9 april 2025 in de Kanselarij. De organisatie, bestaande
uit Toerisme Alliantie Friesland, Provincie Fryslân, Hiswa-recron, ANWB, Merk Fryslân en
Koninklijke Horeca Nederland, vond dat het onderwerp een podium verdiende. Dat podium
kwam er. Het doel? Bewustwording en commitment bij en met de aanwezigen, met als
doel; elk Fries kind moet op vakantie kunnen! De bijeenkomst was dus niet alleen
informerend, maar vooral activerend.

Dat het sneeuwbaleffect met bijpassende acties de wens is, bevestigen Gerard Kremer
(voorzitter TAF) en Friso Douwstra (Gedeputeerde Provincie Fryslân). Gerard deelde het
verhaal van zijn vrouw, die als jong meisje niet op vakantie kon. Geen vakantieverhalen
hebben in het eerste kringgesprek na de vakantie én als enige achterblijven terwijl de rest
van de straat/dorp wel op vakantie gaat: dat heeft enorme impact op een kind. Dat was
onder andere zijn motivatie om dit onderwerp aan te jagen. Friso Douwstra geeft aan dat
het vanuit de provincie ook een belangrijk thema is en dus is opgenomen in de beleidsbrief
Economie;We bevorderen de toegankelijkheid van de gastvrijheidssector voor elke
doelgroep en portemonnee. Waarbij we deze dag zien als een mooie inspirerende start!

Het persoonlijke verhaal

De zaal, gevuld met mensen werkzaam bij de gemeente, provincie, vertegenwoordigers uit
de gastvrijheidssector, wijkcentra en gebiedsteams en andere instanties met een warm
hart voor dit onderwerp, luisterde ademloos naar het verhaal van Kylie. Een moeder van
vier kinderen die al meer dan tien jaar leeft in armoede. Als je je elke ochtend afvraagt of er
voldoende te eten is, behoort een vakantie al zeker niet tot de mogelijkheden. Is de
pindakaas op? Dan betekent dat een uitgave van ruim vijf euro, die drukt op het budget van
de week.Toch zet Kylie zich iedere dag in om haar kinderen niets te laten ontbreken in
basisbehoeftes. De stress die dit veroorzaakt, heeft impact op het welzijn en de
gezondheid van Kylie.Vandaag deelde zij haar verhaal in alle kracht en kwetsbaarheid, in
de hoop aandacht te krijgen voor het onderwerp. Er zijn veel gezinnen die het financieel
zelfs nog zwaarder hebben, liet ze weten.

Vorig jaar ging Kylie voor het eerst met haar twee oudste kinderen op vakantie, via de
Vakantiebank. Een weekje naar één van de eilanden. Niet alleen konden ze zorgeloos
genieten, ook haar fysieke klachten – veroorzaakt door de stress – verdwenen. Het effect
van die vakantie ging dus verder dan het moment alleen. Haar kinderen refereren nog
steeds naar die tijd als de mooiste dagen van hun leven.

Armoede is geen uitzondering

Dat de situatie van Kylie niet uitzonderlijk is in Friesland, bevestigen de cijfers van het Fries Sociaal
Planbureau. Mandy Bosma (onderzoeker) deelde dat het probleem van leven onder de
armoedegrens groter is dan wij soms vermoeden. 12.8% van de huishoudens in onze provincie
leven met een inkomen tot 120% van het sociaal minimum.

 

Wat gebeurt er al

Dat er mensen zijn die zich inzetten voor deze doelgroep, blijkt uit de initiatieven die er al zijn.
Roderik Scheapman (De Buurtcamping), Pim Loeff (De Vakantiebank) en Maarten Kok (ANWB)
vertelden in een korte pitch over de – landelijke – initiatieven die zijn opgericht om ‘vakantie voor
iedereen’ mogelijk te maken. De overeenkomst: drie landelijke partijen die hun steentje bijdragen
om ook mensen uit kwetsbare groepen op vakantie te laten gaan, en dit aanpakken op grote
schaal. Dat er de wens is om vooral in Friesland nog meer voeten aan de grond te krijgen, speelt
ook bij de eerste twee initiatieven.Want wat vaststaat is dat er even tussenuitgaan en de
ontmoetingen die plaatsvinden, leiden tot onvergetelijke herinneringen voor alle gezinnen.
Uiteraard is het niet zo dat er in Friesland nog niets gebeurt: zeker niet zelfs. Op lokaal niveau
gebeurt er al van alles. Dat bewijst Iris de Boer, eigenaresse van camping De Appelhof in
Wommels.Vorig jaar organiseerde zij een mini-vakantie voor dertig kinderen, voor wie vakantie
normaliter niet mogelijk is. Slechts twintig kinderen namen uiteindelijk deel: de kwetsbaarheid van
de groep, zorgde dat er veel last-minute afmeldingen waren. Ook was de eerste dag er één van de
overgangsfase: waar sommige kinderen afstandelijk en soms zelfs vloekend binnenkwamen, werd
in één dag het masker afgezet en werden vriendschappen gesloten. Los van hulp van de
gebiedsteams voor het vinden van de doelgroep, deed Iris het op eigen houtje. Het werkte als een
olievlek: het hele dorp bood aan om mee te helpen of te sponsoren. Het resultaat was een vakantie
vol activiteiten, waar de kinderen onbezorgd kind konden zijn. Hoe intensief ook, Iris weet zeker dat
ze dit initiatief voortzet. Dit jaar hoopt zij zelfs 50 kinderen te verwelkomen.

De verbinding als sleutel tot succes

Na de pauze, werd het interactieve deel gestart: het publiek ging in gesprek met de sprekers. Ook
Douwe Beimin (voorzitter Stichting PAS FRL) en Marja van der Meer (gemeente Waadhoeke)
namen deel. Duidelijk werd dat we de doelgroep niet uit het oog moeten verliezen. Het leggen van
verbinding tussen overheid, onderwijs, ondernemers en zorg is daarin van belang.Vervolgens was
het een aaneenschakeling van beloftes: aanwezigen waren geïnspireerd geraakt om zich in te
zetten.Van gemeenteraadsleden die geld én middelen beschikbaar willen stellen tot ondernemers
die accommodaties aanbieden: de één na de ander meldde zich, met de wens om bij te dragen. De
beloftes werden zwart op wit gezet op ansichtkaarten, die verspreid door de zaal lagen om de
commitment vorm te geven. De kaarten werden verzameld in de grote TAF brievenbus, waarna de
afspraken gebundeld én opgevolgd worden.

Tot slot

De uitsmijter die bijbleef, was de oproep tot gesprek én actie. Spreek iemand aan die het moeilijk
lijkt te hebben, zet je in voor iemand die het nodig heeft, sluit je aan bij collectieven die hier al mee
bezig zijn, start je eigen initiatief of stel tijd of middelen beschikbaar. Friso Douwstra liet weten
verder te gaan met dit onderwerp, en hoopt dat de aanwezigen dat ook doen. Alleen op die manier
komen we een stap dichterbij een Gastvrij Fryslân voor élke inkomensgroep.

Na afloop

Tijdens de bijeenkomst werden ansichtkaarten uitgedeeld aan alle aanwezigen: hierop konden zij hun belofte delen. Wat ga jij doen om elk Fries kind op vakantie te laten gaan? De ansichtkaarten zijn verzameld en de afspraken zijn gebundeld in een overzicht.

Ook is er na afloop van de bijeenkomst, is er door De Provincie Fryslân een brief verstuurd aan alle 18 Friese gemeenten. Daarin nodigen zij hen uit om aan de slag te gaan met één van de landelijke initiatieven (De Vakantiebank en/of De Buurtcamping) of lokale ondernemers aan te moedigen vakantieweken voor Friese gezinnen (met een laag inkomen) mogelijk te maken. De Provincie wil samen met de gemeente de ambitie om elk Fries kind op vakantie te laten gaan, verder brengen. De TAF vervult hierbij een aanjagersrol en zet zich in om de juiste verbindingen te leggen. Op dit moment (najaar 2025) staat de uitnodiging aan gemeentes om zich te melde bij de TAF nog steeds open: De Vakantiebank en De Buurtcamping staan te springen om uit te breiden in de provincie, en kunnen maatwerk leveren per gemeente om dit mogelijk te maken. Voor meer informatie over het proces kun je mailen naar info@taf.frl.

Bijlagen: